Fibromyalgie is een chronisch pijnsyndroom waarbij je pijn ervaart in spieren, pezen en bindweefsel. Het woord fibromyalgie betekent letterlijk “pijn in bindweefsel en spieren”. Het is geen gewrichtsziekte, maar een pijnsyndroom waarbij je zenuwstelsel prikkels anders verwerkt. Hierdoor ervaar je pijn bij fibromyalgie vaak heftiger en langduriger dan normaal.
De klachten bij fibromyalgie zijn breed en kunnen sterk wisselen van dag tot dag. Het gaat niet alleen om pijn, maar ook om vermoeidheid, stijfheid en soms concentratieproblemen. Omdat er meestal geen afwijkingen zichtbaar zijn bij scans of bloedonderzoek, wordt de diagnose vaak pas laat gesteld.
Volgens het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en de International Association for the Study of Pain (IASP) vraagt fibromyalgie om een brede aanpak waarbij aandacht is voor zowel lichamelijke als psychosociale factoren.
Herken fibromyalgie
Fibromyalgie symptomen zijn vaak divers en wisselend in ernst. Het meest kenmerkende is de fibromyalgie pijn: een zeurende, brandende of stekende pijn in spieren en gewrichten die kan wisselen van plaats en intensiteit.
Andere klachten bij fibromyalgie zijn onder andere:
- Stijfheid, vooral in de ochtend of na rust.
- Vermoeidheid die niet verdwijnt na slapen.
- Hoofdpijn of migraine.
- Slaapproblemen.
- Concentratie- en geheugenproblemen (ook wel fibro fog genoemd).
- Overgevoeligheid voor prikkels zoals kou, stress of aanraking.
- Gevoelige pijnpunten verspreid door het lichaam.
Symptomen van fibromyalgie ontwikkelen zich vaak geleidelijk, waardoor de aandoening soms moeilijk te herkennen is. Het vroegtijdig signaleren van deze patronen helpt je beter om te gaan met de klachten.
Oorzaken van fibromyalgie
De precieze oorzaak van fibromyalgie is nog niet volledig bekend. Wetenschappers vermoeden dat een verstoring in de pijnverwerking in het centrale zenuwstelsel een belangrijke rol speelt. Hierdoor worden prikkels die normaal niet pijnlijk zijn, bij fibromyalgie wél als pijn ervaren.
Naast deze verstoorde pijnverwerking spelen vaak meerdere factoren mee, zoals:
- Stress en langdurige spanning.
- Slechte nachtrust of een verstoord slaappatroon.
- Lichamelijke overbelasting of herhaald intensief gebruik van spieren.
- Emotionele overbelasting, bijvoorbeeld door ingrijpende gebeurtenissen.
- Erfelijke aanleg, waardoor de kans groter is dat klachten zich ontwikkelen.
- Trauma of infectie, die de klachten kunnen uitlokken of verergeren.
Volgens het NHG en internationale richtlijnen ontstaat fibromyalgie meestal door een combinatie van factoren. Daarom vraagt de aandoening om een brede benadering waarin niet alleen je lichaam, maar ook gedrag, emoties en leefstijl onderzocht worden.
Wat te doen bij fibromyalgie?
Fibromyalgie is niet te genezen, maar je kunt wel leren omgaan met de klachten en de fibromyalgie pijn verminderen. Een belangrijk uitgangspunt is balans: voldoende bewegen, maar ook zorgen voor genoeg rust en herstel. Overbelasting kan klachten verergeren, terwijl te weinig beweging juist stijfheid en spierzwakte geeft.
Handige adviezen zijn: blijf dagelijks in beweging met lichte activiteiten zoals wandelen of fietsen, verdeel je energie goed over de dag, en zorg voor een vast slaapritme. Ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen, yoga of mindfulness kunnen ook verlichting geven.
Bij aanhoudende klachten is het verstandig professionele begeleiding te zoeken. Volgens wetenschappelijke bronnen helpt een gestructureerde aanpak met beweging, ontspanning en educatie om de kwaliteit van leven bij fibromyalgie te verbeteren. Het belangrijkste is dat je leert wat voor jou werkt om de klachten onder controle te krijgen.
Hoe TopzorgGroep kan helpen bij fibromyalgie
Bij TopzorgGroep kijken we verder dan alleen de pijn. Fibromyalgie klachten zijn vaak complex en verschillen sterk per persoon. Tijdens een intake brengen we samen met jou in kaart hoe de fibromyalgie zich bij jou uit, welke factoren de klachten verergeren en wat je nodig hebt om beter te functioneren.
De behandeling van fibromyalgie bestaat bij ons uit een combinatie van begeleiding en oefeningen. Dit kan onder andere bestaan uit:
- Oefeningen om spieren soepel en sterk te houden.
- Advies over het vinden van balans tussen belasting en herstel.
- Ontspanningstechnieken bij stress en pijn.
- Begeleiding bij het opbouwen van dagelijkse activiteiten.
Ons doel is dat jij grip krijgt op je klachten en beter leert omgaan met fibromyalgie.
Fibromyalgie is een chronisch pijnsyndroom waarbij je langdurig last hebt van pijn in spieren en bindweefsel, vaak verspreid over het hele lichaam.
Naast spierpijn komen ook klachten voor zoals vermoeidheid, stijfheid, slaapstoornissen, prikkelgevoeligheid en concentratieproblemen. De oorzaak is nog niet volledig bekend, maar het lijkt te maken te hebben met een verstoorde verwerking van pijnprikkels in het zenuwstelsel. Fibromyalgie komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en verloopt vaak in golven: periodes met meer klachten worden afgewisseld met betere dagen.
Erfelijkheid speelt mogelijk een rol bij fibromyalgie, maar het is geen directe erfelijke aandoening.
Onderzoek laat zien dat fibromyalgie vaker voorkomt binnen families. Dit wijst op een genetische gevoeligheid, bijvoorbeeld in de manier waarop het zenuwstelsel pijnprikkels verwerkt. Toch is erfelijkheid slechts één van de factoren. Stress, trauma, overbelasting en slaapproblemen kunnen ook bijdragen aan het ontstaan van klachten. Erfelijke aanleg vergroot dus het risico, maar bepaalt niet alleen of iemand fibromyalgie krijgt.
Fibromyalgie geeft langdurige, wijdverspreide pijn in spieren en bindweefsel, vaak zonder duidelijke lichamelijke oorzaak. Naast pijn zijn er andere klachten die veel voorkomen:
– Vermoeidheid, vaak al bij het opstaan
– Stijfheid, vooral in de ochtend of na rust
– Slaapproblemen en niet uitgerust wakker worden
– Concentratieproblemen of “fibro fog”
– Prikkelgevoeligheid voor licht, geluid of temperatuur
– Hoofdpijn of buikklachten
– Wisselende stemmingen of gevoelens van somberheid
De ernst en combinatie van klachten verschilt per persoon, en kan per dag of week variëren.
Bij fibromyalgie bevinden de pijnpunten zich meestal op specifieke plekken in het lichaam waar spieren en pezen samenkomen. Veelvoorkomende pijnpunten zijn:
– Nek en schouders
– Bovenrug en schouderbladen
– Ellebogen
– Borstkas en ribben
– Onderrug
– Heupen en bilregio
– Knieën
Deze punten zijn vaak drukgevoelig en kunnen al bij lichte aanraking pijn doen. De pijn straalt soms uit naar omliggende gebieden en gaat vaak samen met stijfheid en vermoeidheid.
De oorzaken van fibromyalgie zijn complex en meestal niet één op één aan te wijzen. Meestal gaat het om een combinatie van factoren zoals overbelasting, slaapproblemen, gevoeligheid voor prikkels en langdurige stress.
Om beter met deze oorzaken om te gaan is het belangrijk om structuur aan te brengen in je dag. Probeer te doseren in je activiteiten, zorg voor voldoende rustmomenten en leer je grenzen herkennen. Beweging helpt, maar overbelasting werkt averechts. Ook ontspanningstechnieken, gezonde slaapgewoonten en goede begeleiding kunnen een groot verschil maken.
Professionele hulp kan je helpen om inzicht te krijgen in je klachten en te ontdekken wat bij jou werkt.
Erfelijkheid lijkt een rol te spelen bij fibromyalgie, al is het geen direct erfelijke aandoening.
Onderzoek laat zien dat de aandoening vaker voorkomt binnen families. Dit wijst op een verhoogde gevoeligheid die mogelijk in de genen ligt, bijvoorbeeld in hoe het zenuwstelsel pijnprikkels verwerkt. Toch is erfelijkheid nooit de enige factor. Stress, slaapstoornissen, fysieke belasting en eerdere trauma’s kunnen net zo goed bijdragen aan het ontstaan van fibromyalgie. Het gaat dus meestal om een combinatie van aanleg en omstandigheden.
Bij fibromyalgie is er geen snelle oplossing, maar kleine gerichte stappen kunnen wel veel verschil maken.
Belangrijke eerste stap is het vinden van een goede balans tussen activiteit en rust. Regelmatige beweging helpt om pijn te verminderen en spieren soepel te houden, mits je je grenzen bewaakt. Ook ontspanning, slaapverbetering en gezonde voeding spelen een rol. Verder is het belangrijk om inzicht te krijgen in stressfactoren en hoe je hier beter mee om kunt gaan. Begeleiding van een therapeut of revalidatieteam helpt je om deze stappen op jouw tempo en binnen jouw mogelijkheden te zetten.
Je kunt het beste een specialist inschakelen als je langdurig last hebt van spierpijn, vermoeidheid en andere klachten die je dagelijks leven beperken.
Zeker wanneer de pijn blijft aanhouden, je twijfelt over de oorzaak of je geen grip krijgt op je herstel is het verstandig om professionele hulp te zoeken. Een specialist kan helpen bij het stellen van de diagnose, uitsluiten van andere aandoeningen en het opstellen van een behandelplan dat bij jou past. Ook als je al langer fibromyalgie hebt maar vastloopt in je herstel of dagelijks functioneren, kan begeleiding door een multidisciplinair team uitkomst bieden.
TopzorgGroep onderscheidt zich door een multidisciplinaire aanpak waarbij fysieke, mentale en werkgerelateerde aspecten samen worden aangepakt.
Bij de intake wordt niet alleen gekeken naar jouw pijnklachten maar ook naar factoren zoals slaapproblemen, stress of vermoeidheid, je werksituatie en hoe je dagelijkse leven eruitziet. Je behandeling wordt volledig afgestemd op jouw situatie: je krijgt passende therapieën zoals fysiotherapie, ergonomisch advies, beweging en ontspanning, eventueel gecombineerd met psychologische ondersteuning. Daarnaast is er veel aandacht voor revalidatie in werkvermogen zodat je stap voor stap terugkeert naar functioneren dat voor jou waardevol is.
Van een behandeltraject mag je herstel of verbetering verwachten op een aantal vlakken:
– Vermindering van pijnklachten en minder hinder in dagelijkse activiteiten.
– Betere lichamelijke belastbaarheid: meer kracht, meer uithoudingsvermogen, soepelere bewegingen.
– Meer grip op hoe je met pijn omgaat, zodat pijnklachten minder snel terugkomen.
– Verbetering van levenskwaliteit, bijvoorbeeld beter slapen, meer energie, minder vermoeidheid.
– Herstel van werkvermogen als je werk hebt of werk aan het hervatten bent.
Bij TopzorgGroep krijg je begeleiding die is afgestemd op de wisselende aard van fibromyalgie pijn zodat je dagelijks beter kunt functioneren. Je leert samen met een therapeut hoe je jouw activiteiten verdeelt over de dag zodat je niet te veel pijn provoceert.
We bieden oefeningen die langzaam opbouwen in intensiteit, zoals lichte aerobe beweging, versterking van spieren en balanstraining, gecombineerd met ontspanningstechnieken. Verder geven we advies over houding, slaap en stressmanagement. Zo helpt TopzorgGroep je stap voor stap om pijn minder de overhand te laten hebben in jouw leven.
Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). NHG-Standaard Niet-traumatische klachten bewegingsapparaat. nhg.org
Häuser, W., et al. (2015). Fibromyalgia. Nature Reviews Disease Primers, 1, 15022.
Arnold, L.M., et al. (2019). A framework for fibromyalgia management for primary care providers. Mayo Clinic Proceedings.
ReumaNederland – Informatie over fibromyalgie: reumanederland.nl