Rugpijn is een van de meest voorkomende lichamelijke klachten en kan iedereen treffen, ongeacht leeftijd of leefstijl. Het is een verzamelnaam voor pijnklachten in de onderrug, middenrug of bovenrug. Je kunt een zeurende, stekende of brandende pijn ervaren, soms gecombineerd met stijfheid of een beperkte bewegingsvrijheid.
De klachten kunnen plotseling ontstaan door een blessure of geleidelijk verergeren door bijvoorbeeld een verkeerde houding. De pijn kan lokaal blijven, maar ook uitstralen naar andere delen van het lichaam, zoals de billen, heupen of benen. Rugpijn kan invloed hebben op dagelijkse activiteiten, werk en slaap en vraagt daarom om serieuze aandacht, ook wanneer de klachten mild lijken.
Herken rugpijn
Rugpijn kan zich op verschillende manieren aandienen. Soms begint het met een lichte stijfheid of een zeurend gevoel, dat geleidelijk overgaat in een meer aanwezige pijn. In andere gevallen ontstaat de pijn plotseling en is deze direct merkbaar bij bepaalde bewegingen of houdingen.
De pijn kan zich beperken tot een klein gebied in de onderrug, middenrug of bovenrug, maar ook uitstralen naar omliggende regio’s zoals de billen, heupen of benen. Soms merk je bij bepaalde bewegingen juist stijfheid of een scherpe steek, waardoor je minder soepel kunt bewegen. Hierdoor kunnen dagelijkse activiteiten zoals bukken, tillen of traplopen lastiger worden.
Oorzaken van rugpijn
Rugpijn kan veel verschillende oorzaken hebben. Soms is er een duidelijke aanleiding, zoals een verkeerde beweging of een ongeval, maar vaak is het een combinatie van factoren. De locatie van de pijn geeft vaak een eerste aanwijzing.
Veelvoorkomende oorzaken van rugklachten zijn:
- Overbelasting van spieren of banden in de rug
- Langdurig een verkeerde houding aannemen
- Verminderde kracht of stabiliteit van de rompspieren
- Artrose in de wervelkolom
- Beknelde zenuw met uitstralende pijn (Hernia)
- Reuma of andere ontstekingsaandoeningen
- Letsel, zoals een val of botsing
Het kennen van de mogelijke oorzaken helpt om de juiste stappen te zetten voor herstel en het verminderen van het risico op terugkerende klachten.

Wat te doen bij pijn in de rug
Wat je kunt doen bij rugpijn hangt af van de ernst en duur van de klachten. Bij milde rugklachten kun je vaak zelf al stappen zetten om het herstel te bevorderen.
Handige eerste adviezen zijn:
- Blijf in beweging binnen je pijngrens; bedrust vertraagt het herstel
- Wissel zitten, staan en lopen regelmatig af
- Let op je houding bij werk en dagelijkse activiteiten
- Gebruik warmte om spieren te ontspannen en stijfheid te verminderen
- Doe lichte rekoefeningen of mobiliserende bewegingen voor de rug
- Vermijd zwaar tillen of plotselinge draaibewegingen in de acute fase
Houdt de pijn in de onderrug, bovenrug of middenrug langer aan of verergert deze, dan is het verstandig professionele hulp in te schakelen om verergering van de klachten te voorkomen.
Hoe TopzorgGroep kan helpen bij rugpijn en -klachten
Bij rugpijn is het belangrijk om niet alleen naar de pijn zelf te kijken, maar ook naar de manier waarop jouw rug functioneert in het dagelijks leven. Bij TopzorgGroep onderzoeken we samen met jou waar de klachten vandaan komen en welke factoren bijdragen aan het ontstaan of in stand houden van de pijn.
Op basis daarvan stellen we een persoonlijk behandelplan op. Dit kan bestaan uit gerichte oefeningen voor kracht en stabiliteit, mobilisatietechnieken, houdingsadvies en begeleiding bij het opbouwen van activiteiten. Of het nu gaat om pijn in de onderrug, middenrug of bovenrug: de behandeling wordt afgestemd op jouw situatie en doelen.
Zo helpen wij jou om weer met vertrouwen te bewegen, klachten te verminderen en het risico op terugkerende rugpijn te verkleinen.
Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) – NHG-Standaard Lage rugpijn en lumbosacraal radiculair syndroom. Richtlijn voor diagnostiek, beleid en behandeling van lage rugpijn, met en zonder uitstraling naar het been. nhg.org
Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) – KNGF-richtlijn Lage rugpijn en lumbosacraal radiculair syndroom. Evidence-based aanbevelingen voor fysiotherapeutische diagnostiek en behandeling bij rugklachten. kngf.nl
Hartvigsen, J., et al. (2018). What low back pain is and why we need to pay attention. The Lancet, 391(10137), 2356–2367.
Balagué, F., et al. (2012). Non-specific low back pain. The Lancet, 379(9814), 482–491.